NOTA GEOGRAFI STPM 2017

BAB 1: STRUKTUR, KANDUNGAN DAN TENAGA DALAM SISTEM SURIA

MAKSUD ATMOSFERA

·        Satu lapisan nipis tanpa bau, warna dan rasa yg berada di atas permukaan bumi disebabkan oleh tarikan daya graviti bumi

STRUKTUR ATMOSFERA

1)     Lapisan Troposfera

-         paling hampir dgn bumi

-         mengandungi gas oksigen, karbon dioksida, hidrokarbon, wap2 air

-         suhu + tekanan udara akan berkurang mengikut ketinggian (mengalami kadar tukaran adiabatik)

-         fenomena cuaca à ribut, petir, hujan, salji

2)     Lapisan Stratosfera / Ozonsfera

-         Tdk berawan, kering, > stabil

-         Suhu meningkat mengikut ketinggian sbb lapisan ozon menyerap bahangan m/h

-         Ssi utk kapal supersonik

3)     Lapisan Mesosfera

-         Udara amat nipis

-         Semakin tinggi, suhu jatuh

-         Memusnahkan meteor

4)     Lapisan Termosfera

-         Semakin tinggi, suhu meningkat à oksigen + nitrogen serap bahangan m/h

5)     Lapisan Ionsfera

-         Mpyi aurora à tindakan zarah2 bercas, gas2 atmosfera, magnet bumi

6)     Lapisan Eksosfera

-         Paling atas

-         Dbtk oleh gas + atom oksigen, hidrogen, helium

KEPENTINGAN SETIAP LAPISAN ATMOSFERA

                                i.            Troposfera

(1) membekalkan oksigen, karbon dioksida, air hujan 

(2) tempat fenomena cuaca 

(3) ruang kitaran hidrologi 

(4) penebat bahangan m/h + bm

                              ii.            Stratosfera à serap UV

                            iii.            Mesosfera à musnahkan meteor

                           iv.            Termosfera + Ionsfera à memantulkan gelombang radio - penting utk satelit telekomunikasi

                             v.            Eksosfera à perisai perlindungan drpd pelbagai jenis pancaran bahaya dr angkasa

KANDUNGAN / KOMPONEN ATMOSFERA

·        Komponen gas kekal à nitrogen, oksigen, gas argon

·        Komponen berubah à wap2 air, gas karbon dioksida, ozon, metana, nitrus oksida

·        Komponen juzuk bukan gas à habuk, debu, zarah higroskopik

TENAGA DI DALAM SISTEM ATMOSFERA : MATAHARI SEBAGAI SUMBER TENAGA

·        Tenaga m/h adalah hasil drpd pertukaran hidrogen kpd helium di dalam pusat m/h

·        Tenaga tdk boleh dicipta atau dimusnahkan

·        Ttp tenaga berubah btk : t/elektromagnet/bahangan à t/haba rasa (terkena pmkn air) à t/haba pendam (wap2 air naik ke atmosfera) à t/keupayaan (wap2 air bertukar kpd awan) à t/kinetik (a/b hujan turun)

·        4 btk tenaga :

-         Tenaga kinetik à terhasil a/b sst objek bergerak (pergerakan tiupan angin)

-         Tenaga keupayaan à tenaga potensi yg tersimpan dlm sst objek (titisan air dlm awan sebelum hujan turun)

-         Tenaga haba pendam à tenaga haba yg diserap dan disimpan di dlm sst objek (wap2 air yg naik ke atmosfera)

-         Tenaga haba pendam à tenaga yg dialirkan a/b terdapat perbezaan suhu (suhu tinggi à suhu rendah)

·        Pemindahan tenaga haba di dalam atmosfera

                                i.            Konduksi / pengaliran

-         Pemindahan haba dr st jasad yg panas ke jasad yg sejuk a/b kedua-duanya bersentuhan

-         Dipengaruhi 4 faktor: 1. masa (lama)                       2. perbezaan suhu                  (besar)                        3. luas keratan rentas (luas)                                4. panjang atau jarak (pendek)

                              ii.            Perolakan

-         Pemindahan haba disebabkan perubahan ketumpatan cecair dan gas yg berpunca drpd perubahan suhu

-         Gas/cecair dipanaskan à isi padu bertambah à ketumpatan < à naik ke atas à gas/cecair yg sejuk turun ke bawah

                            iii.            Sinaran / bahangan

-         Pemindahan haba dlm btk gelombang elektromagnet tanpa memerlukan medium

-         Haba dr m/h ke bumi

                           iv.            Alir lintang / angin

-         Pemindahan haba scr mendatar oleh pergerakan angin

-         Cth: angin selatan memindahkan udara panas di Khatulistiwa ke arah kutub di HU bg menghasilkan keseimbangan haba global

                             v.            Pemindahan haba pendam

-         Tenaga haba yg diserap oleh ais yg cair atau sejatan air di sst lokasi

-         Haba akan dibebaskan ke tempat lain a/b wap air terpeluwap